Pulsoksymetr - do czego służy, jak działa i dlaczego jest przydatny w walce z COVID-19?

Pulsoksymetr to niewielkie urządzenie, które w dobie pandemii COVID-19 stało się jednym z podstawowych narzędzi do monitorowania stanu chorego. Wskazując stan wysycenia krwi tlenem, pozwala odpowiednio szybko zareagować, zanim pojawią się ciężkie objawy.

Czym jest pulsoksymetr i jak robi to, co robi?

Pulsoksymetr, zdrobniale nazywany “Pulsakiem”, jest urządzeniem elektrycznym wykonującym pomiar saturacji krwi, czyli jej wysycenia tlenem. Dodatkowo, wykonuje stały pomiar tętna.

Pulsoksymetr działa dzięki metodzie pulsoksymetrii. Oznacza to, że mierzy pochłanianie promieniowania czerwonego i podczerwonego przez czerwone krwinki w naczyniach włosowatych. Wykonuje pomiar absorpcji promieniowania pulsującej krwi tętniczej, a na podstawie uzyskanych wyników określa stopień nasycenia hemoglobiny tlenem.

Pulsoksymetr - znaczenie w medycynie

Pomiar saturacji i tętna stanowi podstawę do oceny stanu pacjenta w warunkach przedszpitalnych oraz w trakcie hospitalizacji. Ma bezpośrednie przełożenie na skalę ABC, jako element B-Breathing-Oddech i C-Circulation-Krążenie. Znając te dwa parametry mamy możliwość podjęcia leczenia objawów. 

W przypadku niskiej saturacji (poniżej 94%) powinniśmy rozpocząć tlenoterapię dostosowaną do jej poziomu, ale przede wszystkim do stanu ogólnego pacjenta.

Co ma jednak to wszystko do globalnej pandemii koronawirusa?

Pulsoksymetr w walce z COVID-19

Koronawirus już na wczesnym etapie powoduje patologie układu oddechowego, co za tym idzie - obniżenie saturacji. Wnioski nasuwają się same: stałe monitorowanie saturacji w trakcie choroby pozwala na dostosowywanie leczenia do pacjenta, któremu w wyniku choroby pogarsza się wydolność oddechowa. 

Początkowe obniżenie saturacji (które występuje w pierwszych stadiach choroby) zwróci uwagę, aby zabezpieczyć drożność dróg oddechowych i rozpocząć tlenoterapię. Dalej obniżająca się wartość saturacji jasno wskazuje na potrzebę wdrożenia zaawansowanych metod zabezpieczenia układu oddechowego pacjenta, np. poprzez założenie rurki nosowo-gardłowej lub rurki ustno-gardłowej oraz zastosowanie farmakoterapii (chociażby poprzez leki rozszerzające oskrzela).

Ostatecznością u chorych na COVID-19 z pogarszającą się wydolnością oddechową jest intubacja, a co za tym idzie podłączenie pacjenta do respiratora. Wiąże się to z potrzebą stałej opieki nad pacjentem oraz monitorowania dodatkowych parametrów, regularnego dostosowywania ustawień respiratora i dawkowania leków. Wartość saturacji jest jedną ze składowych, która decyduje o kolejnych decyzjach względem hospitalizowanego.

Zastosowanie pulsoksymetru jest procedurą podstawową u pacjentów w każdym stanie. Stanowi niezależny element, którego nie wolno nam pominąć w trakcie zbierania wywiadu oraz przeprowadzania badania przedmiotowego i podmiotowego. Nasze działania powinny być w pewnym stopniu zależne od parametrów przez niego przedstawianych.