Lewatywa — czym jest, kiedy się ją stosuje i jak wygląda w praktyce?

Lewatywa to często przeprowadzany zabieg medyczny, wokół którego narosło wiele kontrowersji. Choć przeważnie wykonuje się go w ramach leczenia zaparć, znajduje zastosowanie także w innych przypadkach. Dowiedz się, czym dokładnie jest lewatywa, jakie istnieją wskazania do jej przeprowadzenia oraz jak przebiega.

Co warto wiedzieć o lewatywie?

Na samym początku warto wyjaśnić, co to lewatywa. Jest to zabieg medyczny polegający na powolnym wprowadzaniu płynu do jelita grubego w celu usunięcia zalegających w nim mas kałowych. Odbywa się to poprzez ich rozmiękczanie oraz pobudzanie ruchu robaczkowego jelita za pomocą stymulacji chemicznej, mechanicznej i termicznej zakończeń nerwów czuciowych.

Zabieg ma na celu ułatwienie wypróżnienia w możliwie najbardziej komfortowy sposób dla pacjenta. Jest realizowany z wykorzystaniem specjalistycznego sprzętu w placówkach medycznych lub w warunkach domowych.

To może Cię zainteresować: 6 najważniejszych sprzętów medycznych, które warto mieć w domu

Kiedy stosuje się lewatywę?

Lewatywę wykonuje się w celu wywołania wypróżnienia i oczyszczenia jelita grubego z mas kałowych. Wskazaniem do jej przeprowadzenia są:

●       zaparcia — lewatywy stosuje się często u pacjentów zmagających się z trudnościami w wydalaniu kału wynikającymi np. z zaburzeń metabolicznych czy jelitowego układu nerwowego;

●       przygotowanie do operacji lub zabiegu diagnostycznego — np. przed endoskopią dolnego odcinka przewodu pokarmowego;

●       oczyszczenie jelita ze złogów środka kontrastowego po diagnostyce radiologicznej;

●       przygotowanie do porodu.

Uwaga! Zbyt częste wprowadzanie płynu zmiękczającego masy kałowe w ramach samoleczenia zaparć może prowadzić do przyzwyczajenia i zmniejszać skuteczność lewatywy.

Jakie są przeciwwskazania do lewatywy?

Warto podkreślić, że niektóre stany wykluczają możliwość przeprowadzenia lewatywy. Nie wykonuje się jej m.in. u pacjentów zmagających się z ostrymi chorobami jamy brzusznej, takimi jak zapalenie wyrostka robaczkowego czy zapalenie otrzewnej.

Przeciwwskazaniami do zabiegu są również wrzodziejące zapalenie jelita grubego, perforacje i niedrożności jelit oraz przetoki jelit. Możliwość wykonania lewatywy wykluczają też bóle brzucha, nudności i wymioty o nieznanej etiologii, a także nadciśnienie tętnicze, choroby serca i odwodnienie.

Płynu zmiękczającego masy kałowe nie stosuje się również u kobiet ciężarnych (z wyjątkiem okresu bezpośredniego przygotowania do porodu) oraz u dzieci poniżej 3 lat.

Jak przebiega lewatywa?

Lewatywa to nieskomplikowana procedura medyczna, której przebieg różni się nieco w zależności od celu przeprowadzania zabiegu oraz stanu pacjenta. Przeważnie jednak składa się ona z poniższych etapów.

1.     Przygotowanie do zabiegu

Wlew płynu do jelita grubego odbywa się zawsze po rozmowie z lekarzem w intymnych i w pełni sterylnych warunkach. Najczęściej zabieg jest przeprowadzany w pozycji na lewym boku, choć niekiedy lewatywę przeprowadza się u osoby leżącej na plecach.

2.     Podanie płynu

Istotą lewatywy jest wprowadzenie do jelita grubego wody, soli fizjologicznej lub innego płynu. Odbywa się to za pomocą specjalistycznego narzędzia z cienką końcówką umieszczanego w odbycie na głębokość ok. 7-12 cm. Przed wprowadzeniem do ciała pacjenta zawsze smaruje się je środkiem zmniejszającym tarcie. Preparat ułatwia wprowadzenie narzędzia oraz zapobiega otarciom błony śluzowej i zaciśnięciu zwieracza odbytu.

3.     Zatrzymanie płynu

Po podaniu płynu rekomenduje się zatrzymanie go w ciele na kilka minut, w celu zwiększenia skuteczności zabiegu. W tym czasie pacjent leży z podłożonym basenem lub ma dostęp do toalety.

4.     Wypróżnienie

Po upływie czasu wskazanego przez lekarza (najczęściej ok. 2-5 minut) powinno dojść do wypróżnienia i oczyszczenia jelita grubego z zalegających w nim mas kałowych.

Powyższy opis dotyczy procedury przeprowadzanej w placówce medycznej. Należy pamiętać, że lewatywy we własnym zakresie nie rekomenduje się przeprowadzać bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Trzeba też wiedzieć, że nieumiejętne wykonanie zabiegu może prowadzić do powikłań, takich jak uszkodzenia odbytu, odbytnicy lub krocza.