Czym jest skórzak? Objawy przyczyny i sposoby leczenia

Skórzak to guzek o łagodnym charakterze, zlokalizowany w obrębie oka. Najczęściej obejmuje rogówkę, ale rosnąc może zająć również twardówkę, spojówkę, a nawet powiekę. Nieleczony prowadzi do niedowidzenia, a nawet – zeza. Jakie są przyczyny i objawy skórzaka?

Czym jest skórzak?

Skórzak (łac. cystis dermoidalis) jest niezłośliwą zmianą nowotworową, powstającą z naskórka. Jest rzadkim schorzeniem; choruje na niego ok. 1-3 osoby na 10 tys. członków populacji. Zazwyczaj diagnozowany jest w wieku dziecięcym. Lokalizuje się w obrębie oka, najczęściej na rogówce tylko jednego oka. Zbudowany jest z tkanki włóknisto-tłuszczowej i może zawierać elementy skóry – gruczoły potowe, łojowe czy mieszki włosowe. Na początku ma półkolisty kształt, jest matowy, o kremowej barwie. Po czasie może zmienić barwę na brązową i rozrastać się. Zajmując kolejne struktury oka, jak twardówka, spojówka czy powieka - może pogorszyć widzenie.

Skórzak - przyczyny

Skórzak jest wrodzoną chorobą i zawiązuje się już w okresie życia płodowego. Nie jest dziedziczny, chyba że występuje w zespole Goldenhara. W razie jego podejrzenia, należy przeprowadzić odpowiednie badania w celu wykluczenia.

Skórzak - objawy

Zazwyczaj skórzak rogówki widoczny jest gołym okiem. Może powodować zaczerwienienie spojówek, a także wzmożone łzawienie. Jeśli skórzak osiąga duże rozmiary – może dojść również do zwężenia szpary powiekowej. Często doprowadza do ropnego zapalenia spojówki oraz do zaburzenia funkcjonowania struktur odpowiedzialnych za prawidłowe nawilżenie oka. Może być przyczyną niedowidzenia oka i astygmatyzmu. Oko po długim czasie niedowidzenia ustawia się w zezie.

Skórzak - rozpoznanie

Podstawą do rozpoznania skórzaka jest głównie wywiad lekarski. Lekarz pyta o to, czy w rodzinie występowały guzki na rogówce, inne wady wrodzone oczu lub zespoły wad, jak przebiegała ciąża, czy matka zażywała leki w tym okresie, używki, piła alkohol, przechodziła choroby infekcyjne. Następnie dochodzi do odnotowania rozmiarów guzka w milimetrach. Dodatkowo wykonywane jest badanie ostrości wzroku. Sprawdzane jest także ciśnienie wewnątrzgałkowe oka oraz odruch źrenic na światło. Ostatecznego rozpoznania dokonuje się zwykle na podstawie badania patomorfologicznego.

Skórzak - leczenie

Mały skórzak wymaga regularnej obserwacji przez lekarza, gdyż z czasem może się powiększać. Jeśli guzek jest duży lub uniemożliwia prawidłowe widzenie – wskazane jest leczenie chirurgiczne. Operacja jest zwykle metodą dającą całkowite wyleczenie, ponieważ skórzaki nie odnawiają się. Niezależnie od tego jak duża jest zmiana, zawsze po usunięciu zostaje blizna i niezborność rogówki (astygmatyzm)

Pomimo tego, że skórzak jest dość rzadkim schorzeniem – nie należy bagatelizować mogących mu towarzyszyć objawów. Najczęściej dotyka on osób w wieku młodzieńczym, zatem jeśli twoje dziecko zgłasza postępujące zaburzenie widzenia, oczy łzawią i są zaczerwienione lub zauważysz wyciekającą z oka wydzielinę – jak najszybciej zgłoś się do lekarza specjalisty. Okulista zleci odpowiednie badania, postawi diagnozę oraz poleci najlepszą metodę leczenia.

Czy wiesz, że ...

Zespół Goldenhara (zespół uszno-oczno-kręgosłupowy) to jeden z zespołów wrodzonych wad rozwojowych. Jego przyczyną jest prawdopodobnie zaburzenie ukrwienia w łonie matki. Do innych symptomów zalicza się też np. małe małżowiny uszne lub ich brak, cofnięcie żuchwy i deformacje kręgosłupa.

Bibliografia

Maria Hanna Niżankowska – „Okulistyka – podstawy kliniczne”.

Portal Medycyna Praktyczna

Jan Duława – „Vademecum medycyny wewnętrznej”