Myślisz o studiach medycznych na Słowacji? Zobacz, czego się spodziewać, jak wyglądają i jak się na nie dostać.

Jestem lekarką, studiowałam w języku angielskim na Słowacji (3 lata w Bratysławie, 3 lata w Koszycach). Zebrałam dla Ciebie najważniejsze informacje na temat moich doświadczeń, różnic między studiami oraz drogami kształcenia lekarzy w Polsce i na Słowacji. Znajdziesz tu też kilka słów na temat ciekawych słowackich tradycji studenckich, nauki języka słowackiego oraz medycznego angielskiego.

Jak dostać się na medycynę na Słowacji

Po ukończeniu szkoły średniej na Słowacji, młodzież zazwyczaj podchodzi do egzaminu, który jest odpowiednikiem matury i nazywa się ,,maturita” lub ,,maturitna skúška”, jednak o przyjęciu na studia decyduje wynik z egzaminu wstępnego. Egzaminy wstępne są organizowane przez uczelnie. 

Egzamin wstępny na studia medyczne na Słowacji składa się z 200 pytań: 100 pytań dotyczy biologii, a 100 pytań chemii. Przeprowadzany jest w formie testowej, a pytania zawierają odpowiedzi wielokrotnego wyboru, więc możliwe są wszelkie ich kombinacje (na przykład wszystkie mogą być poprawne lub wszystkie błędne).

Studia lekarskie na Słowacji dla Polaków: gdzie i w jakim języku

Obcokrajowcy, na przykład Polacy, również mogą studiować na Słowacji – aby się dostać na studia, muszą podejść do egzaminu wstępnego, natomiast wyniki matur (czy innych egzaminów w przypadku innych krajów) nie mają żadnego znaczenia w rekrutacji.

Na Słowacji można studiować na kierunku lekarskim w języku słowackim lub angielskim na kilku uczelniach: na Uniwersytecie Komeńskiego w Bratysławie, na Słowackim Uniwersytecie Medycznym w Bratysławie (Slovenská zdravotnícka univerzita v Bratislave), na Uniwersytecie Pavla Jozefa Šafárika w Koszycach i w Martinie na uczelni Jessenius School of Medicine (Jesseniova lekárska fakulta). 

Studiowałam na English Division, więc oczywiście wszystkie zajęcia, wykłady i egzaminy odbywały się w języku angielskim. Jednak wielu pacjentów, szczególnie jeśli chodzi o osoby starsze, nie mówiło po angielsku. Z tego powodu od pierwszego roku studiów mieliśmy zajęcia ze słowackiego dwa razy w tygodniu (w Bratysławie przedmiot ten trwał 5 semestrów), na których uczyliśmy się podstaw języka oraz medycznego słownictwa (na przykład ,,Mali ste hnačku?” znaczy ,,Czy miał/a pan/pani biegunkę?”). Słowacki jest podobny do polskiego, więc Polacy nie mieli większych problemów z nauką słowackiego. Zazwyczaj to my, Polacy, przeprowadzaliśmy z pacjentami wywiad lekarski, a później przekładaliśmy to wszystko na angielski reszcie grupy.

Słowacki kierunek lekarski: bez LEK-u i obowiązkowego stażu

Studia na kierunku lekarskim trwają 6 lat i są to studia jednolite magisterskie. Kierunek lekarski to po słowacku ,,všeobecné lekárstvo”, czyli tłumacząc dosłownie na polski: ,,medycyna ogólna”. Po studiach można od razu rozpocząć szkolenie specjalizacyjne, ponieważ nie ma tam obowiązkowego stażu. Oprócz tego nie ma egzaminu typu LEK – na specjalizację można się dostać na podstawie rozmowy kwalifikacyjnej.

A może by tak kierunek lekarsko-dentystyczny?

Na Słowacji można studiować również na kierunku lekarsko-dentystycznym w języku słowackim lub angielskim na Uniwersytecie Komeńskiego w Bratysławie oraz na Uniwersytecie Pavla Jozefa Šafárika w Koszycach. Kierunek lekarsko-dentystyczny to po słowacku ,,zubné lekárstvo” (,,zub” to ,,ząb”, a ,,zubár” to dentysta). Studia na tym kierunku trwają 6 lat, czyli o rok dłużej niż w Polsce. Jednak w Polsce świeżo upieczeni dentyści muszą odbyć staż podyplomowy i zdać Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Końcowy, aby uzyskać nieograniczone, stałe prawo wykonywania zawodu. Na Słowacji nie ma ani stażu, ani takiego egzaminu.

Praca magisterska lub dyplomowa obowiązkowa na słowackich studiach medycznych

W Polsce studenci kierunku lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii nie piszą pracy magisterskiej czy dyplomowej. Na Słowacji jest inaczej i również na tych trzech kierunkach trzeba napisać i obronić pracę dyplomową (po słowacku ,,diplomová práca”, potocznie ,,diplomka”). Ja moją pracę napisałam o leczeniu zaburzeń odżywiania, a moim promotorem był ordynator oddziału psychiatrycznego. Pracę musiałam skończyć do 30 czerwca na piątym roku studiów, natomiast obrona odbyła się we wrześniu na szóstym roku. 

Obronienie pracy dyplomowej nie oznacza jednak końca studiów – musiałam później zdać przed komisjami cztery ustne egzaminy państwowe (,,state exam” lub po słowacku ,,štátna skúška”) z chorób wewnętrznych, ginekologii i położnictwa, chirurgii i pediatrii. Dopiero po ich zaliczeniu oficjalnie skończyłam studia i zostałam lekarką. 

Jeszcze ciekawostka: na Słowacji jest taka tradycja, że na obronę pracy oraz na egzaminy państwowe przynosi się poczęstunek dla komisji.

Medycyna na Słowacji – czy warto?

Jakie są plusy studiowania na Słowacji (i ogólnie za granicą)? Możesz spotkać ludzi z całego świata (ja na przykład miałam w grupie Japończyka, Niemca, Brazylijczyka) i dzięki temu poznać różne kultury. Nauczysz się też nowego języka (słowackiego) i poznasz kraj naszych sąsiadów. Mieszkanie w innym kraju daje zupełnie świeże spojrzenie na świat i możesz z tego naprawdę dużo wynieść. 

Studia w języku angielskim również dają wiele możliwości. Jeśli planujesz kiedyś pracować w zawodach medycznych w Stanach Zjednoczonych, to już podczas studiów możesz podejść do USMLE. A dzięki temu, że i Polska, i Słowacja należą do Unii Europejskiej, to jeśli po skończeniu studiów zdecydujesz się jednak wrócić do Polski, nie musisz nostryfikować dyplomu. 

Słowacja jest również pięknym krajem, więc nie będziesz narzekać na brak atrakcji. A jeżeli nawet stęsknisz się za domem, to nie ma żadnego problemu, żeby na przykład w weekend pojechać do rodziny w odwiedziny – w końcu to nieduża odległość. 

Egzaminy na słowackiej medycynie

Rok akademicki na Słowacji zaczyna się we wrześniu, a nie w październiku. Zazwyczaj jakoś w połowie miesiąca, ale na szóstym roku zaczynałam studia 7 września.

Na Słowacji na studiach medycznych jest bardzo dużo egzaminów ustnych (często są one poprzedzone częścią pisemną i/lub praktyczną, ale i tak część ustna jest najważniejsza i to od niej zależy, czy zdasz). Miałam egzaminy ustne nawet z przedmiotów przedklinicznych, czyli na przykład z anatomii, histologii, mikrobiologii, immunologii, biofizyki, fizjologii…

Co jest według mnie fajne, sami możemy się zapisywać na egzaminy przez system komputerowy oraz wybrać kolejność egzaminów w sesji.

Trzy semestry z anatomią 

Zajęcia z anatomii trwają na Słowacji aż trzy semestry. Zajęcia z tego przedmiotu odbywają się raz w tygodniu, natomiast w Bratysławie dwa razy mieliśmy coś takiego jak ,,dissection week”. Polegało to na tym, że przez cały tydzień braliśmy udział jedynie w zajęciach z anatomii w prosektorium, a w piątek mieliśmy zaliczenie z tej porcji materiału. Pierwszy ,,dissection week” był poświęcony jamie brzusznej i organom wewnętrznym.

Im niższa średnia ocen, tym lepiej

Jeśli chodzi o skalę ocen, to także różni się ona od tej w Polsce. Stopnie są opisane literami: A (najlepsza ocena), B, C, D, E (najniższa ocena, z którą się zdaje) oraz Fx (,,niezdany”). W jaki więc sposób oblicza się średnią, skoro stopnie to litery? Każda litera ma przypisaną cyfrę i w ten właśnie sposób można obliczyć średnią ocen. Jednak A to nie 6, a 1 – czyli im niższa średnia, tym lepsza. 

Studenci, których średnia ocen z całych studiów to 1,5 lub mniej, zostają wyróżnieni podczas ceremonii rozdania dyplomów i otrzymują tak zwany ,,czerwony dyplom” (czyli dyplom w czerwonej okładce, kiedy wszyscy inni mają niebieską oprawę).

Tytuły po studiach 

Kiedy zobaczysz, że ktoś ma napisane przez imieniem i nazwiskiem MUDr. (np. MUDr. Veronika Novakova), to znaczy, że ta osoba jest lekarzem/lekarką. Po skończeniu studiów na kierunku lekarskim na Słowacji otrzymuje się tytuł akademicki ,,doktor všeobecného lekárstva”, w skrócie MUDr. (od łacińskiego ,,medicinae universae doktor”). 

Niegdyś również lekarze dentyści mogli posługiwać się tym skrótem/tytułem (według słowackiej Wikipedii przed rokiem 2009), ale aktualnie dostają oni po ukończeniu studiów tytuł akademicki ,,doktor zubného lekárstva”, od którego skrót to MDDr. (od łacińskiego ,,medicinae dentalis doctor”).

Kolejna słowacka tradycja: po ukończeniu studiów, świeżo upieczeni absolwenci malują białą farbą swoje imiona przed uczelnią (piszą też w których latach studiowali, czasami numer grupy, rysują stetoskop lub inny medyczny symbol).

Medyczny angielski

Na zakończenie napiszę trochę o medycznym angielskim. Jak już wspomniałam, studiowałam w języku angielskim, więc terminologię medyczną po angielsku mam w małym palcu. Jeśli chcesz podszkolić się z medycznego angielskiego, polecam bardzo stronę Medbullets (jest darmowa). 

Ja często wpisuję w Google na przykład ,,ectopic pregnancy medbullets”, żeby znaleźć artykuł, który mnie interesuje) oraz stronę Amboss (niestety jest płatna). Bardzo fajne materiały, chociaż też niestety płatne, można znaleźć na stronie Osmosis oraz Sketchy Medical. 

Po skończeniu studiów postanowiłam, że wracam do Polski i zapisałam się na Lekarski Egzamin Końcowy w języku polskim. Musiałam w krótkim czasie przestawić się na naukę po polsku. Wiele nazw, na przykład chorób, jest podobnych albo domyślałam się, co mogą one znaczyć, ale były też takie zupełnie niepodobne, które mnie zaskoczyły. Przykładowo: ,,gout” - ,,dna moczanowa”, ,,molar pregnancy/hydatidiform mole” - ,,zaśniad groniasty”, ,,angina pectoris” - ,,dławica piersiowa”, ,,galactorrhea” - ,,mlekotok”, ,,ascitic fluic” - ,,płyn puchlinowy”.

Mam nadzieję, że ten artykuł przybliżył Ci, czego można się spodziewać po studiach medycznych na Słowacji i pomoże Ci podjąć decyzję, jeśli rozważasz edukację w tym kraju.